OKULLARDA KIYAFET ZORUNLULUĞU OLMALI MI ? (görüş geliştirme)

Görüş Geliştirme Tekniğinin Sosyal Bilgiler Dersinde Uygulanması

Bugün kü yazımda görüş geliştirme tekniğinin bir sosyal bilgiler dersinde nasıl uygulanılır buna bir örnekle açıklayacam.Öncelikle görüş geliştirme tekniğinin detaylarına bakalım.

2010-02-25 11:08:00

Eğitim ortamında bir konuda yapılan düşünce alışverişinde, tartışmasında kişinin kendi görüşünü diğer görüşlerden de yararlanarak geliştirmesini ve savunmasını ya da değiştirmesini, karşı çıktığı görüşü benimsemesini sağlayan bir öğretme - öğrenme tekniğidir. Görüş geliştirme, belirgin çelişkiler ve kutuplanmış tutumları kapsayan konuların öğretiminde öğrencilerde görüş geliştirmek için kullanılan bir tartışma yöntemi olarak tanımlanabilir. Bu yöntemin kullanılması için konuların belirgin çelişkiler ve kutuplaşmış tutumlar içeren konuların öğretiliyor olması gerekir. Görüş geliştirme, bütün sınıfın katılımı ile gerçekleştirilir.

     YARARLARI

• Öğrencilerin bütün halinde katıldıkları bir çalışmadır.
• Öğrencilere kendi görüşlerini ifade etme, bu görüşleri gerekçeleriyle savunma ve fikir değişikliği yapma olanağı tanır.
• Öğrencilere, diğer düşüncelere saygı duymayı, yeni fikirlere açık olmayı öğretir.
• Öğrencilerin bir konuyla ilgili değişik bakış açıları oluşturmalarını ve konuya eleştirel olarak bakmalarını sağlar.
• Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini artırarak derse aktif katılımlarını sağlar.
• Sınıf içinde zevkli ve eğlenceli bir ortam oluşmasını sağlar.

     SINIRLILIKLARI

• Tartışmalı konu bulmak her zaman mümkün olmayabilir.
• Öğrenciler dinleme ve tartışma kuralları için gerekli davranışları kazanmamışlarsa, sınıf içinde aynı anda konuşma ve tartışma yaşanmasına ve sınıfta aşırı bir gürültü yaratılarak dersin akışının bozulmasına neden olabilir.
• Öğrencilerin birbirlerinden etkilenerek benzer düşünceleri savunmaları durumda farklı düşüncelerin ortaya çıkması mümkün olmaya bilir.

UYGULAMA AŞAMALARI

• Konunun geçerli bir çelişki içerecek nitelikte olması gerektiğini bilmelidir.
• Birbirleriyle ilişkili birden çok tartışma konusu belirlenir. Seçilen konuların tartışmaya açık konular olmasına dikkat edilmelidir.
• Slogan kullanılmasını engellemelidir.

             Örnek:

             OKULLARDA KIYAFET ZORUNLULUĞU OLMALI MI ?

-    Kişilik gelişiminde çevre kalıtıma göre daha etkilidir.

·       3 ayrı kartona;

-    Katılıyorum

-    Fikrim yok

-    Katılmıyorum

yazılarak sınıfta farklı yerlere asılır.

• Konular tahtaya yazılır ve öğrencilere bir süre düşünme fırsatı verilir.
• Öğrencilerin kendi görüşlerini gösteren kartonun altında yer alması istenir.
• Öğrenciler yerini aldıktan sonra tartışmaya başlanır. Öğrencilerin bulundukları noktada neden durduklarını, açıklamaları, birbirini dinlemeleri ve ikna etmeye çalışmaları sağlanır.
• Öğrencilerin arkadaşlarının açıklamalarından etkilenip etkilenmedikleri sorulurken, ikna olanların yerlerini değiştirmeleri sağlanmalıdır.
• Bütün öğrencilerin tartışmaya katılması için çaba harcanır.
• Konunun yeterince tartışıldığına emin olunduğunda tartışma sona erdirilebilir.

Bu yöntemin sonunda “şu görüş doğru, bu görüş yanlıştır.” denilemez. Öğrencilerde; karşıt görüşü dinleme, karşıt görüşe saygılı davranma, aynı konunun farklı bakış açılarını görme, kendi görüşlerinin değişebileceği kazanımlar ortaya çıkar.

     Görüş geliştirme tekniğinde öğretmenin görevleri

• Konunun geçerli bir çelişki içerecek nitelikte olması gerektiğini bilmelidir.
• Slogan kullanılmasını engellemelidir.
• Tartışılacak konuyu tekniğe uygun şekilde belirlemelidir.
• Sınıfta saygı ortamı yaratmalıdır.
• Öğrencilerin sınıf ortamında tartışmalarına olanak verilmelidir.
• Görüş belirten öğrencilerden görüşlerinin nedenlerini istemesi, yanlı davranmaması ve öğrencilerin düşüncelerini eleştirmemesi gerekir.
• Sınıf yönetiminde becerikli olmalıdır.

    Görüş geliştirme tekniği münazaradan tamamen farklıdır. Görüş geliştirme tekniğinde;

•     İki zıt düşünce yoktur, iki uç noktanın ara noktaları da vardır.
•     Bütün sınıf tartışmaya katılabilir, jüri yoktur.
•     Tartışmada kazanan, kaybeden grup yoktur.
•     Öğrenciler başta savundukları görüşü terk edip başka bir görüşe, hatta karşı çıktığı görüşe katılabilirler.

Kaynakça :http://kpssdershanesi.blogcu.com/kpss-egitim-bilimleri-gorus-gelistirme-teknigi/7087858

Bu teknik yukarıda belirttiğim özelliklere sahip. Öncelikle ders içerisinde bir kazanım seçilerek bu kazanım ile ilgili bir soru sorulmalıdır. Bu soru için cevap seçenekleri katılıyorum,katılmıyorum,kararsızım şeklinde bir soru seçilmesi önemlidir.Benim bu ders için kazanımım ve sorum şuydu ;

Kazanım: 3. Bilinçli bir tüketici olarak satın alacağı herhangi biri ürünün belirlenen standartlara uygun olup olmadığını değerlendirir ve haklarını arar. 
Soru: Bir teknolojik ürün almak istiyorsunuz ve bütçeniz bu ürünü almaya yetmiyor.Para biriktirip bu ürünü almak yerine bütçenize göre fiyat/performans ürünü almak sizce doğru mudur?

Bu soru bağlamında sınıfın 3 köşesine cevap seçenekleri birer kartonla yapıştırıldı.Öğrencilerden görüşlerine uyan köşeye gitmeleri istendi. Yeteri kadar katılım olduktan sonra tahtadaki öğrencilere tek tek söz hakkı verilip  'Bu cevabı vermenin sebebi nedir ?' sorusu soruldu ve tüm öğrencilere cevap hakkı verildi.

Daha sonra öğrencilere 'Fikrini değiştiren var mı ?' yada 'Diğer tarafa geçmek isteyen var mı ?' sorusu soruldu ve bu şekilde görüşlerinde bir değişiklip olup olmadığı gözlemlendi.Kazanım çerçevesinde görüş geliştirme tekniği uygulanarak istenilen sonuca ulaşıldı.

15.03.2017 ÇANAKKALE KONFERANSI

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi'nde A salonunda 15 Mart 2017 de yapılan konferans Çanakkale şehitlerini anma günü doğrultusunda  hazırlanmıştır. Yaşanılan zorluklar, verilen büyük kayıpların anlatıldığı günde, düşmanın galibiyeti garanti görmesi gibi konular da işlendi. Seyit onbaşı'nın kaldırdığı top mermisinin gidişatı nasıl değiştirdiği anlatıldı. cepheler ve  fotoğrafları gösterildi. öğrenciler şiirler okudu. öğretmenler konuşma yaptı. konuşma yapan öğretmenlere belge verilerek konferans bitti.

Sosyal Bilgiler öğretimi ilkokulda neden önemlidir?

Sosyal Bilgiler Nedir ve Önemi Nelerdir ?

Sosyal Bilgiler Nedir ? 

Sosyal bilgiler teriminin herkes tarafından kabul edilebilir bir tanımını yapmak zordur. Çünkü sosyal bilgiler, sosyal bilimlerin birçok disiplinini kapsar. Basitçe bir tanım vermek gerekirse, Edgar B. Wesley’e göre sosyal bilgiler "eğitimsel amaçlar için basitleştirilmiş sosyal bilimlerdir.”⁵

Milli Eğitim Bakanlığı (2005) tarafından geliştirilen ilköğretim programlarında sosyal bilgiler şu şekilde tanımlanmıştır: 

"Sosyal bilgiler, bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirebilmesine yardımcı olması amacıyla; tarih, coğrafya, ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe, siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaşlık bilgisi konularını yansıtan; öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birleştirilmesini içeren; insanın sosyal ve fizikî çevresiyle etkileşiminin geçmiş, bugün ve gelecek bağlamında incelendiği; toplu öğretim anlayışından hareketle oluşturulmuş bir ilköğretim dersidir.”³

ABD’de sosyal bilgiler eğitimi alanında en etkin kurumlardan biri olan National Council For The Social Studies (Ulusal Sosyal Bilgiler Konseyi) [NCSS]’e göre ise; sosyal bilgiler; "sosyal bilim alanlarını, insan şeref ve haysiyetini korumak amacıyla oluşturulan demokratik bir toplumda bireyin rolünü inceleyen, sosyal olayları ve insan ilişkilerini irdeleyen faaliyet alanlarını kapsamaktadır.”⁴ Barth⁵ ise sosyal bilgileri "belli başlı sosyal konularda vatandaşlık becerilerinin kullanılması için sosyal ve beşeri bilimlere ait kavramların disiplinler arası entegrasyonu” olarak tanımlar.

Sosyal Bilgiler Dersi Neden Önemlidir?

---

1.Her öğrencinin birey olarak özgüveninin artmasına katkı sağlar.

2.Geçmişini bilen ve bu sayede geleceğe emin adımlarla ilerleyen bireylerin yetişmesini sağlar.

3.Öğrencilerin gelecekteki yaşamlarına ışık tutarak, bireylerden beklenen niteliklerin geliştirilmesine olanak sağlar.

4.Bilgi, kavram, değer ve becerilerin gelişmesini sağlayarak, niteliklerin bireylerin yetişmesine ortamlar hazırlar.

5.Öğrencileri düşünmeye, soru sormaya ve görüş alışverişi yapmaya özendirir. Araştırma içgüdüsünü tetikleyerek monoton bireylerin yetişmesini engeller.

6.Öğrencilerin fiziksel ve duygusal açıdan sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmesini amaç edinerek toplumsal düzenin sağlanmasına son derece büyük katkıda bulunur.

7.Millî kimliği merkeze alarak, evrensel değerlerin benimsenmesine önem verir. Bu sayede kişilikli ve nitelikli bireyler yetişir.

8.Öğrencilerin kendi örf ve âdetleri çerçevesinde ruhsal, ahlâkî, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesini hedefler. Bu sayede de bireylerin toplumsal kimliklerini kuvvetlendirir.

9.Öğrencilerin haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren bireyler olarak yetişmesini sağlayarak, neyin doğru? Neyin yanlış olduğunun anlaşılmasını sağlar.

Yukarıdakiler gibi daha birçok madde sıralamak mümkün. Sıralanan maddelerin ışığında ise sosyal bilgiler dersi, demokratik değerleri benimsemiş vatandaşlar olarak öğrencilerin içinde yaşadığı topluma uyum sağlamalarını ve öğrencilere bu bilgi birikimini yaşama geçirilebilecek donanımlar kazandırmayı amaçlayarak sosyal bilgiler dersinin önemine vurgu yapmaktadır.

KAYNAKÇA

¹Suat Gündem, "Sosyal Bilgiler Öğretimine Genel Bir Bakış”, İlköğretim Kurumlarında Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Sorunları, s. 26.

²C Mark Schuk ve R. Beery, Teaching Social Studies in the Elementary School, Glenview,  Illinois 1987, s. 7

³MEB, Sosyal Bilgiler 4 ve 5. Sınıf Programı, Ankara 2005, s. 51

⁴J.M Evans ve M.M. Brueckner, Elementary Social Studies, Teaching for Today and Tomorrow, Massachusetts 1990, s. 9.

⁵L James Barth, Elementary and Junior High / Middle School Social Studies Curriculum, Activities and Materials, Lanham1991, s. 7.

MEB. (2005). Sosyal Bilgiler 4 ve 5. Sınıf Programı. Ankara: Ders Kitapları Müdürlüğü Basımevi.

ÖĞRETİM YÖNTEM, STRATEJİ ve TEKNİKLERİ

Bu yazıda nasıl öğretmeliyim sorusunun temelinde yatan öğretim stratejileri, yöntemleri ve teknikleri ele alınmıştır.

Öğretim, öğrenmenin belli bir amaç doğrultusunda başlatılması, yönlendirilmesi, kolaylaştırılması ve gerçekleştirilmesi süreci olarak tanımlanabilir. Bir öğretme süreci içinde yer alması gereken işlemler şunlardır: [1]

1. Öğrenciyi istendik hedefler doğrultusunda yönlendirme ve güdüleme 2. Uygun öğrenme yaşantıları sunarak bu hedeflere ulaşmayı kolaylaştırma 3. Öğrencinin bir bütün olarak -örneğin tutumlar,değerler,uyum gibi kişisel yönleriyle-gelişimine katkıda bulunma.

Bu işlemler birbirinden ayrı olmayıp, ancak birlikte gerçekleştirildiklerinde etkili olabilirler.

Görüldüğü gibi artık ana-baba, öğretmen öğretmede artık "bilgi aktarıcı" durumunda olmamalıdır. Bu nedenle:

* Öğrenciye o bilgiyi kazanma ve kullanma yollarının öğretilmesinde
* Öğrenmeyi kendisinin gerçekleştirmesine yardım edilmesinde yarar görülmektedir. Öğretmen öğretirken:
* Öğretme amacına uygun öğrenme yaşantılarını seçen
* Öğrencilerin öğrenme çevresini düzenleyen
* Öğrencilerin öğrenme yaşantıları geçirmesini sağlayan
* Öğrencilere " öğrenmeyi öğreten"dir.

Öğretimde strateji, yöntem ve teknik seçilirken kazandırılmak istenen hedef davranış esas alınır.

Nasıl öğretmeliyim sorusu strateji, yöntem ve teknikler gibi süreçleri kapsar. Nasıl öğretmeliyim sorusunun temelinde öğretim stratejileri, yöntemleri ve teknikleri vardır. Bu yazıda nasıl öğretmeliyim sorusunun temelinde yatan öğretim stratejileri, yöntemleri ve teknikleri ele alınmıştır. Öğretim, öğrenmenin belli bir amaç doğrultusunda başlatılması, yönlendirilmesi, kolaylaştırılması ve gerçekleştirilmesi süreci olarak tanımlanabilir. Bir öğretme süreci içinde yer alması gereken işlemler şunlardır: [1] 1. Öğrenciyi istendik hedefler doğrultusunda yönlendirme ve güdüleme 2. Uygun öğrenme yaşantıları sunarak bu hedeflere ulaşmayı kolaylaştırma 3. Öğrencinin bir bütün olarak -örneğin tutumlar,değerler,uyum gibi kişisel yönleriyle-gelişimine katkıda bulunma. Bu işlemler birbirinden ayrı olmayıp, ancak birlikte gerçekleştirildiklerinde etkili olabilirler. Görüldüğü gibi artık ana-baba, öğretmen öğretmede artık "bilgi aktarıcı" durumunda olmamalıdır. Bu nedenle: * Öğrenciye o bilgiyi kazanma ve kullanma yollarının öğretilmesinde * Öğrenmeyi kendisinin gerçekleştirmesine yardım edilmesinde yarar görülmektedir. Öğretmen öğretirken: * Öğretme amacına uygun öğrenme yaşantılarını seçen * Öğrencilerin öğrenme çevresini düzenleyen * Öğrencilerin öğrenme yaşantıları geçirmesini sağlayan * Öğrencilere " öğrenmeyi öğreten"dir. Öğretimde strateji, yöntem ve teknik seçilirken kazandırılmak istenen hedef davranış esas alınır. ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Öğretimde strateji, yönteme ulaşmak için öğrenme etkinliklerinin sıralanmasıdır. Öğretmenler hedef davranışları öğrencilere kazandırmak için * Ya doğrudan kendileri sunarlar (sunuş) * Ya öğrencilerine sorup buldururlar (buluş) * Ya projeler (araştırma –soruşturma) * Ya tartışma yaptırarak * Ya tam öğrenme * Ya işbirliğine dayalı biçiminde öğrenmelerini sağlarlar. Öğretmen zamana, araç-gerece, öğrenci sayısına ve düzeyine, hedef davranışın niteliklerine göre bu stratejilerden herhangi birini kullanır [2,3,,5,6. Sunuş yoluyla öğretme stratejisi Açıklayıcı, yorumlayıcı bir yaklaşımla kavram ve genellemelerin öğretildiği bir öğretme yoludur. Fidan’a (1986) göre sunuş yoluyla öğretme, bilgilerin çok dikkatli bir biçimde düzenlenmiş ve öğrenci tarafından alınmaya hazır bir durumda verilmesi sürecidir. Bu süreçte * Öğretilecek bilgiler kendi içinde bir bütünlük ve anlam taşımalıdır. * Anlamlı bir öğrenme için, öğrencide olumlu bir yönde bir hazırlığın olması gerekir. Açıklama gerektiren durumlarda kullanılır. Kullanım kolaylığı yüzünden öğretmenlerin büyük çoğunluğu tarafından kullanılmaktadır. Keşfetme (buluş) yoluyla öğretme stratejisi Belli bir problemle ilgili verileri toplayıp, analiz ederek soyutlamalara ulaşmayı sağlayan, öğrenci etkinliğine dayalı, güdüleyici bir öğretme stratejisidir. Parçadan bütüne ulaşmayı amaçlayan tümevarım yaklaşımıdır. Buluş yoluyla öğrenmeyi savunan Bruner kuramını dört öğe üzerine temellendirmiştir. * Öğrencilerin öğrenmeye hazır bulunuşluğunu sağlayacak yaşantıların belirlenmesi * Öğretim içeriğinin yapılaştırılması * Öğrenme yaşantılarının sıralanması * Öğrenme sürecinde pekiştireçlerin rolünün ve nasıl dağıtılacağının belirlenmesi Araştırma-inceleme yoluyla öğretme stratejisi John Dewey’in "bilimsel yöntemi"nin sınıftaki öğretime uygulanmasıdır. Bilimsel yöntemin aşamaları şunlardır: * Sorun yaratan durumun farkına varılması * Sorununu belirlenmesi ve tanımlanması * Denencelerin (hipotezlerin) oluşturulması * Denencelerin doğruluğunu test etmek için geçerli ve güvenilir verilerin toplanması * Toplanan verilerle denencelerin doğruluğunun test edilmesi Tartışma yoluyla öğretme stratejisi bir önderin öncülüğünde (ki genellikle bu öğretmen olur) 6–20 kişilik bir grupta, katılanların hepsinin ilgilendiği bir konu üzerinde, katılanların görüşlerini açıklamaları, birbirlerine soru sormaları ve bunları cevaplamaları esasına dayalıdır. Jacobsen ve arkadaşlarına göre tartışma yaklaşımı diğer stratejilerin kazandıramadığı katkılar sağlar. Bunlar: * Liderlik becerisini geliştirir. * Grubun katkılarını özetlemeyi sağlar * Fikir birliğine ulaşmayı kolaylaştırır. * Çelişkileri uzlaştırır * Yorumlama becerisini, geliştirir. * Dinleyicilik özelliğini geliştirir. * Bireysel öğrenme gücünü geliştirir * Analiz, sentez ve değerlendirme gücü kazandırır. Tam öğrenme stratejisi Eğer uygun koşullar sağlanırsa " hemen hemen tüm öğrenciler okulların öğretmeyi hedeflediği tüm davranışları öğrenebileceği" görüşüne dayanır. Bu strateji Carrol’un "öğretim modeli" ne dayalı olarak Bloom tarafından geliştirilmiştir. Bu strateji de kilit soru "bu çocuk nasıl öğrenir?" sorusudur. Bu sorunun altında yatan felsefeye göre çocuklar arasında gözlediğimiz başarı fakları, büyük ölçüde öğrenme yetenekleri arasındaki farktan değil, çevre farklarından ileri geldiğidir. Bu nedenle "çocuğun niçin öğrenemediği", "çocuğun öğrenmesini hangi öğelerin kısıtladığı yada engellediği" ortaya çıkarılmalıdır. Modelin temel öğesi her öğrenciye * Kendi hazır bulunuşluk durumuna * Öğrenme hızına uygun bir sürenin tanınmasıdır. Modelin öğrenciye kendi "hazır bulunuşlu" ve "öğrenme hızına "göre öğrenmesi için sürenin temel değişkenleri * Yetenek * Güdülenme * Öğretimini anlaşılabilirliği * Öğrenme fırsatları * Öğretimin kalitesidir. İşbirliğine dayalı öğretme stratejisi Grup biçiminde çalışma şeklidir. Burada grup terimi yüz yüze temas halinde bulunan, birçok insanın birbirini etkilediği ortam anlamında kullanılmaktadır. Açıkgöz’e göre işbirliğine dayalı öğretimin en önemli özelliği öğrencilerin ortak bir amaç doğrultusunda küçük gruplar (takımlar) halinde birbirinin öğrenmesine yardım ederek çalışmalarıdır. Bir grup çalışmasının işbirlikli öğrenme olabilmesi için gruptaki öğrencilerden beklenen hem kendilerinin hem de diğerlerinin öğrenmesini en üst düzeye çıkarmaya çalışmasıdır. Bir başka deyişle gruptaki her üye gruptaki diğer üyeler başarmadan kendisini de başaramayacağını bilir ve bu nedenle diğer arkadaşlarının öğrenmesine yardımcı olur. Sonunda elde edilen başarı tek, tek bireylerin katkısıyla elde edilmiş grup başarısıdır. ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Yöntem, genel olarak hedefe ulaşmak için, eğitimde ise bir konuyu öğrenmek veya öğretmek için "bilinçli olarak seçilen ve izlenen düzenli yoldur. Öğretimde izlenecek yöntem(ler)i öğretim stratejisi belirlemektedir. Belli başlı öğretim yöntemleri şunlardır [5,6,7: Anlatma Öğretmenlerin en fazla kullandığı ve konuşmaya dayalı bir yöntemdir. Bu yöntem kalabalık sınıflara bilgi vermek, öğrencileri ikna etmek, eğlendirmek ve konulara açıklık getirmek amacıyla kullanılmaktadır. Bu yöntemde 3 ana bölüm vardır: * Öğrencilerin konuya dikkatlerini çekecek bir giriş * Bilgilerin belli bir düzen içerisinde organize bir biçimde sunulması * Konunun ana noktaları birbirileriyle bağlantılarını kuran özet kısmı Anlatım yöntemi görsel-işitsel araçlarla desteklenmelidir. Öğretmen çok konuşmamalıdır, anlatım dramatize nitelinde olmalıdır. Soru-cevap Anlatım yönteminin sıkıcılığını gidermek için geliştirilmiştir. Öğretimdeki öneminin hala korumaktadır. Soru-cevap tüm hedef-davranış düzeylerinde ve diğer öğretim yöntemlerinin içerisinde kullanılabilecek bir yöntemdir. Konu hakkında sorular sormaya ve dolayısıyla düşünmeye teşvik ettiği için öğrenilenlerin içselleştirilmesine yardımcı olduğu kabul edilir. Yöntemin verimli olabilmesi için öğretmen ve öğrencilerin konuya hazırlıklı olarak gelmeleri gerekir. Öğretmen bu yöntemde konuşmaktan çekinenleri teşvik ederek, cesaretlendirerek tartışmaya katılmalarını sağlamalıdır. Problem çözme Öğrencilerin karar verme ve çözüm üretme yeteneklerini geliştirmek için kullanılan bir yöntemdir. Amacı öğrencilerin karar verme yeteneklerini geliştirmek ve hayat boyu kullanabileceği "problem çözme yeteneğini" kazandırmaktır. Dewey’in "bilimsel yöntemi" seçilen problemini çözülmesi için işe koşulur. Problem de birey ve toplumların karşılaştığı ve çözülmesi gerekli güçlüklerdir. Tartışma herhangi bir grubun, bir başkasının yönetimi altında belli bir düzen içerisinde hepsini ilgilendiren sorular üzerinde ve belirli bir amaca dönük karşılıklı görüşmeleridir. Öğrencilerin ilgilerini uyandırır. Anlayışlarını değerlendirme, eleştirici düşünme yetenekleri gelişir. Tartışma yöntemi aktif öğrenmeyi gerektirir. Bütün öğrencilerin dersin hedefleri doğrultusunda hepsini ilgilendiren konu hakkında bilgi, fikir ve tutum alış-verişinde bulunmaları anlamına gelir. Sınıfta öğretmen-öğrenci ve öğrenci-öğrenci etkileşimini sağlaması açısından oldukça etkili bir yöntemdir. Grupla çalışma Sorumluluk bilincini geliştirmektedir. Grup belli bir amaç için bir araya toplanmış kimselerdir. Küme (küme içerisinde oluşturulan komiteler) grup içerisinde oluşturulmuş ve gruba bağlı bir parçadır. Grup çalışmasında grup dinamiğinden yararlanmak gerekmektedir. Bu nedenle öğretmen grup dinamiklerini ve eğitim-öğretimin amaçlarını gerçekleştirmek grup dinamiğinden yararlanmasını bilmesi gerekmektedir. Proje çalışması öğrencinin gerçek yaşam koşullarında (veya gerçeğe yakın) gerçekleştirdiği zihinsel ve fiziksel bir etkinliktir. Proje konusu öğrenci tarafından veya öğretmenin hazırlayacağı bir listeden seçilebilir. Bireysel hazırlanabileceği gibi grup olarak da hazırlanabilir. Amacı öğrenciye birinci elden bir şeyin nasıl yapılacağını deneme fırsatı vermektir. ÖĞRETİM TEKNİKLERİ Öğretimde teknik "öğretim etkinliği için başvurulması gereken beceri ve işlemdir" Yönteme göre daha dar kapsamlıdır. Yöntem ve tekniğin ortak noktası her ikisinin de öğrenme ve öğretme için bir "yol" olmasıdır. Öğretimde kullanılan belli başlı teknikler şunlardır [5,6,7]: Anlatım Bir konuşmacıdan çok sayıda dinleyicinin yararlanmasını sağlayan tekniktir. Geleneksel bir tekniktir. Öğretmen konuyu bilen biri olarak anlatır; öğrenciler dinler ve not alır, anlamadıkları yerde soru sorabilirler, öğretmen de konunun anlaşılıp anlaşılmadığını anlamak için soru sorabilir. Anlatım tekniğinde: * Öğretmen ders iyi hazırlanmalıdır * İçerik iyi belirlenmelidir * Kuram ve uygulama birlikte ele alınmalıdır. * Sınıfın tümünü görebileceğimiz bir oturma düzeni olmalıdır. * Öğrencinin ilgisini dağıtan uyarıcıların oluşmasına meydan verilmemelidir. * Sürekli anlatmaktan kaçınılmalıdır. * İlgi öğrenci katılımı sağlanarak canlı tutulmalıdır. * Anlatım öğrencinin düzeyine uygun olmalıdır. * Öğrencilere adlarıyla hitap edilmelidir. * Duyu organlarına hitap eden araç-gereç kullanılmalıdır. * Öğrencilere konuşma fırsatı verilmelidir. * Öğretmen sınıf yönetimi konusunda yeterli olmalıdır. * Zamanı iyi kullanmalıdır. * Beden dilini (jest, mimik ve hareketler) çok iyi kullanmalıdır. Soru-cevap tekniği sınıf etkinliklerinde soru sorulması ve cevap verilmesi şeklin yürütülen bir tekniktir. Düşünmeyi ve konuşmayı özendirir. Fikirlerin ve durumların açıklığa kavuşması için oldukça kullanışlıdır. Öğretmenler "hatırlama", neden gösterme gerektiren", "değerlendirme, değer biçme ve akıl yürütmeyi gerektiren", "yaratıcı düşünme gücünü gerektiren" sorular sorarlar. Münazara, panel, forum (tartışma teknikleri)  * Münazara, ikişerli veya üçerli iki grup öğrencinin bir fikrin, eylemin veya önerinin taraf ve karşı noktalarını ortaya koymasıdır. Amaç bir konudaki birbirine zıt fikirleri tartışmaktır. Öğretmen münazarayı değerlendirmek için sınıfa rehberlik eder. * Panel, Küçük bir grubun ilgi çekici bir konuyu kendi aralarında, büyük bir grubun karşında tartıştıkları bir tekniktir. Bu tekniğin amacı üyeler arasında ortak düşünüş ve çalışmayı özendirmektir. Panel lider dâhil 5–9 kişiden oluşur. Panel lideri konuyu ve panel üyelerini sunup tartışmayı açar, kendisi zaman, zaman tartışmaya katılır, tartışmayı özetler tartışmanın akıcılığını ve etkin katılımı sağlar. * Forum, Aynı konuyla ilgili iki yada daha fazla konuşmacının katıldığı bir tartışma tekniğidir. Bu teknikle tartışmalı konunun farklı yönleri, o alanda iyi yetişmiş kişilerce dinleyiciler karşısında tartışılır. Ayrıca dinleyiciler de kendi görüşlerini açıklama olanağına sahiptirler. Tartışma tekniklerinde oturma düzeni çok önemlidir ve tartışmaya katılanlar birbirlerinin yüzlerini görebilecekleri şekilde oturmalıdırlar. Gösteri bir hareketin nasıl yapıldığını veya bir işlemin nasıl kullanıldığını göstermek için düzenlenmiş bir sunudur. Göze ve kulağa hitap eder. Gösteri tekniği sözlü anlatım, resimler, şekiller, bilgisayar programlarıyla desteklenebilir. Gösteride kullanılacak materyal, program önceden eksiksiz hazırlanmalı ve herhangi bir aksaklığın çıkması önlenmelidir. Beyin fırtınası bir probleme çözüm getirmek ve çeşitli konularda fikir ve düşünce üretmek için kullanılan tekniktir. Önemli olan çok sayıda fikir ve düşünce üretmektir; fikrin niteliğinden çok niceliği önemlidir. Bireyleri heyecanlı bir ortama yönlendirerek yaratıcı ve orijinal görüşleri söyleme, problemi çözmeye yarayacak görüşleri belirlemeye yarar. Gözlem, gözlem gezisi, deney  * Gözlem, belli eğitsel amaçları gerçekleştirmek için herhangi bir olay veya varlığı önceden hazırlanmış bir plan çerçevesinde incelemektir. Gözlem amaçlı ve planlı bir etkinliktir *Gözlem gezisi, okulda organize edilen gözleme ilişkin geziye denir. 3 önemli kısmı vardır. * Gözlem gezisini planlama * Geziyi gerçekleştirme * Geziyi değerlendirme *Deney, herhangi bir olay veya varlığı meydana getiren ilişkilerin daha anlaşılmasını sağlamak amacıyla kullanılan bir tekniktir. Benzetişim Öğrencilerin sınıf içinde bir konuyu gerçekmiş gibi ele alıp üzerinde çalışma yapmalarına olanak sağlayan öğretim tekniğidir. Gerçek durumların boyutları model üzerinde veya sembolik yollarla gösterilir. Bilgisayar ile birçok durumun yapay benzerini yaratmak mümkündür. Diğer bir yolda sınıf ortamında gerçek durumların benzerleri yaratılır. Rol yapma, drama  * Rol yapma, öğrencinin bir başkasının kimliğine bürünüp o kişi gibi davranmaya çalışmasıdır. Yarım kalan hikâyeler rol yapmak için iyi bir başlangıçtır. Gönüllüler istenir, öğrenciler teşvik edilir(fakat zorlama yapılmaz) Öğrenciler rollerini prova etmemeli, öğretmen rol yapmada araya girmemelidir. * Drama, doğaçlama, rol oynama ve tiyatro tekniklerinden yararlanarak öğrencilerin bir yaşantıyı, bir olayı, bir fikri veya soyut bir kavramı oyunsu süreçlerle canlandırmasıdır. Öğrenmeye duyuşsal boyut katar. Öğrencilerin dünyayı algılamalarında, çevreyle, başkalarıyla ve kendileriyle etkili ve doğru iletişime girmelerine olanak sağlar. Sergi belirli bir amaçla yapılmış yada biriktirilmiş bulunan nesne, sanat eserleri ve diğer benzer eserlerin belirli bir düzenleme içerisinde birleştirilerek hizmete sunulmasıdır. Öğrencinin aktif katılımı ile estetik duyguları gelişir. Çalışma azmi artar. NASIL ÖĞRETMELİYİM? Nasıl öğretmeliyim sorusuna verilebilecek cevap öğretim stratejileri, yöntemleri ve teknikleri esas alınarak cevaplanmalıdır. Buna göre [r7>,8: (1) Hedef davranışa uygun strateji seçin. Hedef davranış bilişsel alanın "bilgi", duyuşsal alanın "alma", devinişsel alanın "uyarılma" basamağında ise sunuş yoluyla öğretme"; bilişsel alanın "kavrama", "analiz", "değerlendirme" , duyuşsal alanın "tepkide bulunma", "değer verme" basamağında ise buluş yoluyla öğretme; bilişsel alanın "uygulama ve daha üst düzeyde" , duyuşsal alanın "örgütleme" ve "niteleme" , devinişsel alanın "tüm basamakları"na yönelikse araştırma-soruşturma yoluyla öğretme stratejisi seçilmeli ve bunlara bağlı yöntem ve teknikler işe koşulmalıdır. (2) Bilinenden bilinmeyene doğru gidin. Öğrencilere ihtiyaçları çerçevesinde dersin önemini ve hedeflerini anlamalarına, konu ile ilgili önceki deneyim ve bilgilerini yeni öğreneceği bilgilerle ilişkilendirmesine yardımcı olun (3) Öğrenci katılımını sağlamak için sorular sorun. Öğrencilerin birbirlerinin cevapları hakkında düşünmelerini isteyin. (4) Öğrencileri düşünmeye, araştırmaya, eleştirmeye, problem çözmeye yöneltin. Bunun için üst düzey sorular (örneğin öğrenme bilişsel alanla ilgiliyse uygulama, analiz, sentez düzeyinde sorular ) sorun (5) Öğrencilere soruların cevabı ve bilgilerini organize etmeleri için zaman tanıyın. Eğer uygun zaman tanınmaz ise öğrencinin cevap vermesi ve öğrendiklerini organize etmesi güç olacaktır. (6) Ders içeriğine uygun araç-gereç ve materyal seçin. Seçtiğiniz araç gereç ve materyali de etkili kullanın (7) Sınıfta uygun ve rahat bir öğrenme ortamı yaratın. Bunun için demokratik yöntemler kullanarak öğrenciyi rahat bir ortam sağlayın (8) Öğrenci cevaplarını olumlu bir tavırla karşılayın. Öğrencinin verdiği cevap yanlış veya eksikte olsa cevabı olumlu karşılayın, cevabın doğru noktalarından başlayarak yanlış ve eksiklilerine dikkat çekin (9) Ders esnasında öğrencilere geri bildirim sağlayın. Böylece öğrenci öğrenebildiğini göreceği için motive olacaktır. (10) Öğrencilere nazik davranın, onları kırmayın. Çünkü öğrenci ayrı bir kişilik geliştirme çabası içindedir. Öğretmenin öğrencinin gelişen kişiliğine saygı göstermesi gerekmektedir. (11) Özel ilgi ve sabır isteyen öğrencilerinizle ilgilenin. Onları sınıfın bir köşesine atarak ihmal etmeyin (12) Öğrencilere öğrendiklerini uygulama fırsatı verin. Uygulama ile öğrenilenlerin kalıcılığı sağlanmış olur. KAYNAKÇA 1) DEMİREL, Ö. & ÜN, K. (1987) Eğitim Terimleri Ankara: Şafak Matbaası 2) BÜLBÜL A. S. (1991)Yetişkin Eğitimi Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, No:214 3) AÇIKGÖZ, K. Ü. İşbirlikli Öğrenme (Kuram Araştırma Uygulama) Malatya: Uğurel Matbaası, 1992 4) BİLEN, M. (1999) Plandan Uygulamaya Öğretim Ankara: Anı Yayıncılık 5) YILMAZ, H. & Sünbül A. M. (2000) Öğretimde Planlama ve Değerlendirme Konya: Mikro Yayınları, No:11 6) TAN, Ş. & Erdoğan, A. (2001) Öğretimi Planlama ve Değerlendirme Ankara: Anı Yayıncılık 7) ÖZDEN, Y. (2000) Öğrenme ve Öğretme Ankara: PEGEM+A Yayıncılık 8) YALIN, H. İ. (2000) Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Ankara: Nobel YAYINLARI